تعارفی بنام نقش ترانزیتی ارمنستان

مرزهای شرقی و غربی ارمنستان بسته است زیرا این کشور با هردو این همسایه ها اختلافات دیرینه و اساسی دارد. یک جاده مخوف از ایروان به ایران وجود دارد که ظرفیت محدودی برای ترازیت دارد و تاکنون باعث مرگ بسیاری هموطنان ما نیز شده است که در همین وبلاگ نیز پیشتر اشارتی به آن شده است. نکته جالب در این میان صحبت از نقش ترانزیتی ارمنستان در تجارت با ایران است. اینکه مقامات ارمنستان با طرح این موضوع می خواهند به مردم خودشان امید بدهند یا بقولی این ملت فقر زده را دلداری نماینند قابل درک است اما بخش بامزه ماجرا انجا است که مقامات ایرانی نیز گاهی در این مورد با ارمنستانی ها همصدا می شوند و به سبک تعارفهای ایرانی گفته های آنان را تائید می کنند.

هاماياک آواديس يانس رایزن بازرگانی جمهوری اسلامی در ارمنستان در گفتگو با نشریه دلووی اکسپرس می گوید: ارمنستان بازار کوچی برای ایران است اما آنچه مورد علاقه است نقش ترانزیتی این کشور برای رسیدن به کشورهای ثالث است.

نخستین پرسشی که بعد از شنیدن صحبتهای آوادیسیانس مطرح می شود این است که از طریق کدام جاده یا مسیر ترانزیتی قرار است کالاهای ایرانی در ارمنستان حمل و نقل شوند که به کشور سوم برسند، مگر این جاده کنونی ظرفیتی بیش از حمل کالا به یک بازار کوچک را دارد؟ اسحاق جهانگیری معاون رئیس جمهور ایران گویا با توجه به این معضل هنگام دیدار با مقامات ارمنی گفت ایران می تواند بخشی از تولید کالاها را در ارمنستان انجام دهد. این سخن تکمیل کننده همان گفته های سفیر ارمنستان در تهران است که از کارآفرینان ایرانی دعوت کرد در ارمنستان کارخانه و واحد تولیدی ایجاد کنند.

واضح است که مسیر ترانزیتی قفقاز از جمهوری آذربایجان عبور می کند. این کشور هم با گرجستان و هم با روسیه مرز مشترک دارد بعلاوه خط آهن و آزادراه مسیر در این کشور ساخته و اماده است. در گفتگوی مقامات ایران و بلغارستان درباره مسیر ترانزیتی دریای سیاه نیز سخنی از ارمنستان بمیان نیامد بلکه مسیر عبور از جمهوری آذربایجان تعیین شد.

اگر فرض کنیم روزی ایران بدلایل سیاسی، اعتراض به نقض گسترده حقوق بشر در جمهوری آذربایجان یا هر دلیل دیگری بخواهد ارمنستان را جایگزین مسیر ترانزیت اصلی نماید، لااقل 10 سال زمان لازم است تا بزرگراه یا خط آهنی در این کشور ساخته شود.