چرا گرجستان ایرانی ها را دیپورت میکند؟

قفقازستان - در ده ماهه اول سال 2019 میلادی از ورود 9 هزار و 272 تبعه ایرانی به گرجستان ممانعت بعمل آمد. این آمار که از سوی وزارت کشور گرجستان منتشر شده است بیانگر رکوردی تازه از دیپورت ایرانیان می باشد. چرا گرجستان ایرانی ها را دیپورت می کند؟

برخی از رسانه ها به این نکته اشاره می کنند که گرجستان در مسیر پیوستن به اتحادیه اروپا قوانین و شرایط سختی را در مرزها اعمال می کند اما تاکنون توضیحی داده نشده است که قوانین اروپایی چرا باید موجب شود افراد نتوانند وارد گرجستان شوند.

افسران مرزی و مسافران

این نکته روشن است که داشتن گذرنامه و روادید برای ورود به یک کشور کافی نیست و در نهایت این مامور مرزی است که در اینمورد تصمیم می گیرد. بعبارت دیگر مامور مرزی بموجب قانون حق دارد سئوالاتی از مسافر بپرسد و به تشخیص خود از ورود او به کشور ممانعت به عمل آورد. 

مامور مرزی حق دارد:

- از شما بپرسد با چه هدفی به کشور او مسافرت می کنید.

- از شما مدارکی بخواهد که قصدتان از مسافرت را نشان دهد.

- از شما بپرسد که چقدر پول همراهتان دارید.

- در صورتی که برنامه سفر و ویزای شما کوتاه مدت است از شما بلیت برگشت یا بیمه درمانی بخواهد 

و غیره

نکته ای که حائز اهمیت بسیاری است اینکه ماموران مرزی از همه مسافران سئوال و جواب نمی کنند یا مدارک خاص طلب نمی نمایند زیرا نه فرصت کافی برای اینکار وجود دارد و نه اینکه مایل هستند سفر به کشورشان سخت بنظر بیاید و خاطره بدی در ذهن مسافر ایجاد نماید.  این موضوع اغلب موجب ایجاد سوء تفاهم می شود. بسیاری از ایرانی ها می گویند برای ورود به گرجستان مدرک خاصی نیاز نیست زیرا دوست یا یکی از بستگانشان به این کشور سفر کرده است و بغیر از چک کردن و مهر زدن گذرنامه او نه پرسشی مطرح شده و نه مدارک بیشتری درخواست شده است.

آمادگی و انتظار سئوال و جواب و چک شدن مدارک را داشته باشید. 

مامور مرزی بدنبال چه چیزی است؟

برای سفر همیشه باید در مرزها آمادگی سئوال و جواب و چک کردن مدارکی بغیر از گذرنامه را داشته باشیم. اما مامور مرزی از این سئوال و جوابها و دیدن مدارک چه چیزی را میخواهد کشف کند؟ 

واقعیت این است که دارنده گذرنامه ایرانی فقط برای مسافرت کوتاه مدت و اهداف دیداری مانند گردشگری می تواند بدون ویزا به گرجستان سفر کند. اگر شما بدون ویزا به گرجستان سفر میکنید، مامور مرزی می خواهد مطمئن شود که هدف شما منطبق با شرایط مربوط به سفر بدون ویزا می باشد.

وقتی می گوییم قوانین گرجستان با قوانین اروپا منطبق شده است، اشاره به همین نکته دارد. شما برای مهاجرت به اروپا، تحصیل یا کار در یک کشور اروپایی و اهداف دیگر باید ویزای مخصوصی داشته باشید. با ویزای دیداری مجاز نیستید در اروپا کار کنید. دوره 45 روزه که هر ایرانی مجاز هست در گرجستان بماند معادل همان ویزای دیداری است.

چرا کنترل های مرزی شدت و ضعف دارد؟

فرض کنیم یک ایرانی و یک قطری همزمان به بخش کنترل گذرنامه در مرز گرجستان می رسند. احتمال اینکه از ایرانی مدارک خواسته شود یا مورد پرسش قرار بگیرد بسیار بیشتر است نسبت به تبعه کشور قطر. علت به این واقعیت برمیگردد که شهروندان کدام کشور تاکنون بیشتر قوانین مهاجرتی را نقض کرده اند. 

یکی دیگر  از مسائلی که بسیار مورد توجه دولتها قرار دارد و در سیاستهای مربوط به ویزا و کنترل مرزی تاثیرگذار هست، موضوع پناهجویان است. در یکسال اخیر  تعداد ایرانیان متقاضی پناهندگی در گرجستان رشد چشمگیری داشته است. آمار رسمی تعداد پناهجویان امسال در اوایل سال 2020 منتشر خواهد شد اما مشاهدات و  داده های میدانی حاکی از آن است که جمعیت پناهجویان ایرانی در سال جاری چند برابر شده است.

هرچند درخواست پناهندگی از حقوق اساسی افراد است و به هیچ عنوان خلافی محسوب نمی شود اما دولتها از مواجه با جمعیت بالای پناهجویان خرسند نمی شوند بلکه بعکس سیاستهایی را اتخاذ میکنند که پناهجویان مقصدهای دیگری را انتخاب نمایند.

صربستان یک نمونه بارز در سالهای اخیر است که خیل انبوه پناهجویان ایرانی در این کشور موجب شد تا دولت شرایط مسافرت ایرانیان را سخت نماید و رژیم لغو روادید را متوقف کند.  

اطلاعات مربوط به پناهجویان اینکه چگونه و از چه مرزی وارد کشور شدند در اختیار وزارت کشور می باشد بر این اساس ممکن است سختگیری در برخی مرزها بیشتر اعمال شود. بسیاری از مسافران گرجستان به قفقازستان گفته اند که در مرزهای زمینی کنترل مدارک و پرسش از مسافران بیشتر از مرز هوایی در فرودگاه تفلیس می باشد. اینها می تواند بدین دلیل باشد که نقض قوانین مهاجرت و نیز درخواست پناهندگی در میان مسافران زمینی بیش از مسافران هوایی بوده است.

آنچه مامور مرزی حق ندارد بپرسد

با انکه مامور مرزی برای آگاهی از اهداف سفر میتواند برخی از سئوالات را بپرسد اما حق ندارد :

- در مورد دین یا مذهب شما سئوالی بپرسد

- راجع قومیت شما سئوال بپرسد

- در مورد عقاید سیاسی شما سئوال بپرسد

و غیره

در موردی گزارش شده است که مامور مرزی از شخص پرسیده است آیا مسلمان هستید و بعد از شنیدن پاسخ مثبت چهره خود را اخم آلود کرده است. واقعیت این است که شما ملزم نیستید به چنین پرسشی پاسخ بدهید و مامور مرزی در اینمورد فرای قانون رفتار کرده است.  در صورت مواجه شدن با چنین شرایطی خونسردانه از مامور مرزی بخواهید که درخواست ملاقات با مافوق او را دارید.

چکار کنیم تا در مرز مشکلی نداشته باشیم؟

این همان سئوال اصلی است. اینجا نقطه ای است که تفاوت میهن و کشور خودمان با سایر کشورها خودنمایی نمایید. شما حقوق بسیار محدودی برای ورود و زندگی در کشورهای دیگر دارید. چه ما آن را عادلانه بدانیم یا خیر، دولتهای خارجی در اکثر موارد تعهد خاصی نسبت به ما احساس نمی کنند. در مورد کشورهای جوانی مانند گرجستان عدم تطابق بین قانون و عرفهای بین المللی با رفتار ماموران می تواند شایع تر باشد چون هنوز آزمودگی و پختگی کافی لااقل در بدنه دستگاههای دولتی ایجاد نشده است. 

 برای کاهش مشکلات باید سطح آگاهی و اطلاعات خود را افزایش دهیم. توصیه می شود این مطلب را که در سال 2018 منتشر شده است مرور نمایید:
چگونه مشکلات مرزی را به حداقل برسانیم؟

به کانال تلگرامی گرجستان بپیوندید